نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• امین ترنجیان ¹
• سعید اسکندری ²

¹ مهندسی آب و خاک،دانشکده کشاورزی، دانشگاه ملایر

² کارشناس ارشد مهندسی منابع آب، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران

چکیده

با توجه‌ به‌ تنوع مدل‌های‌ بارش-رواناب، بررسی قابلیت‌ها و محدودیت‌ها برای انتخاب مدلی مناسب‌، ضروری است. هدف از این پژوهش، ارزیابی عملکرد مدل‌های هیدرولوژیکی بارش-رواناب در حوزه آبخیز ملایر می‌باشد. در این مطالعه، شبیه‌سازی‌ بارش-رواناب با استفاده از مدل‌های SWAT و IHACRES و داده‌های هواشناسی در طی دوره آماری 1383 تا 1398 انجام شد. واسنجی و اعتبارسنجی مدل با استفاده از روش SUFI-2محاسبه گردید. نتایج تحلیل حساسیت نشان داد، فاکتور ذوب برف، هدایت هیدرولیکی اشباع خاک و دمای بارش برف جزء مهمترین‌ پارامترهای‌ کنترل کننده رواناب ‌جریان در حوزه آبخیز مورد مطالعه‌ است. در مدل SWAT، ضرایب‌ R2 و NS در مرحله واسنجی، 68/0 و 65/0 و در مرحله اعتبارسنجی 63/0 و 70/0 محاسبه شد که حاکی از کارایی مدل SWAT در برآورد جریان حوضه بوده است. بر اساس نتایج‌ شبیه‌سازی مدل‌ IHACRES، مقادیر‌ R2، NS در دوره واسنجی به ترتیب 66/0، 58/0و در دوره اعتبارسنجی 52/0، 51/0 بود. با توجه به اینکه مدل IHACRES رواناب را در مقیاس روزانه شبیه‌سازی می‌نماید، می‌توان کارایی مدل را در حد قابل قبول ارزیابی نمود.

کلیدواژه‌ها

• آب‌های سطحی
• حوزه آبریز
• کارایی مدل
• ‌مدیریت منابع آب

موضوعات

• هیدرولوژی

عنوان مقاله [English]

Rainfall-runoff simulation of Malayer basin using models SWAT and IHACRES

نویسندگان [English]

• Amin Toranjian ¹
• Saeed Eskandari ²

¹ Water ans Soil engineering, Agriculter, Malayer, Iran

² Senior expert in Water Resources Engineering, Malayer University, Malayer, Iran

چکیده [English]

According to variety of accessible rainfall-runoff models, investigate the capabilities and limitations to choose a suitable model is necessary. The purpose of this study is to evaluting of performance hydrological models Rainfall-runoff in Malayer watershed. In this study, Rainfall-runoff simulation was carried out using SWAT and IHACRES models and meteorological data at period of 2005 to 2020. The calibration and validation of the model was done using SUFI-2 algorithm. The results of sensitivity analysis showed that the melting factor, hydraulic conductivity of soil saturation and snowfall temperature are the most important parameters controlling the flow rate in the study area. The R2 and NS coefficients for SWAT were calculated 0.68, 0.65 in the calibration period and 0.63 and 0.70 in the validation period, respectively which in this results showed the SWAT model has suitable efficiency for estimating the watershed flow. Based on the simulation results of IHACRES model, the values of R2, NS are 0.66, 0.58 in the calibration period and 0.52, 0.51 in the validation period, respectively. The IHACRES model simulates the runoff on a daily scale, so the efficiency of the model can be evaluated acceptable level.

کلیدواژه‌ها [English]

• Efficiency model
• Surface water
• Watershed
• Water resources manegement